9- ازدواج موقت و مساله حرمسرا

یكى از سوژه‏هایى كه مغرب زمین علیه مشرق زمین در دست دارد و به رخ او مى‏كشد و برایش فیلمها و نمایشنامه‏ها تهیه كرده و مى‏كند،مساله تشكیل حرمسراست كه متاسفانه در تاریخ مشرق زمین نمونه‏هاى زیادى مى‏توان از آن یافت.

زندگى برخى از خلفا و سلاطین مشرق زمین،نمونه كاملى از این ماجرا به شمار مى‏رود و حرمسرا سازى مظهر اتم و اكمل هوسرانى و هوا پرستى یك مرد شرقى قلمداد مى‏گردد.

مى‏گویند مجاز شمردن ازدواج موقت مساوى است‏با مجاز دانستن تشكیل حرمسرا كه نقطه ضعف و مایه سرافكندگى مشرق زمین در برابر مغرب زمین است، بلكه مساوى است‏با مجاز شمردن هوسرانى و هواپرستى كه به هر شكل و هر صورت باشد منافى اخلاق و پیشرفت و عامل سقوط و تباهى است.

عین این مطلب درباره تعدد زوجات گفته شده است.جواز تعدد زوجات را به عنوان جواز تشكیل حرمسرا تفسیر كرده‏اند.

ما درباره تعدد زوجات جداگانه بحث‏خواهیم كرد و اكنون بحث‏خود را اختصاص مى‏دهیم به ازدواج موقت.

این مساله را از دو جهت‏باید بررسى كرد:یكى از این نظر كه عامل تشكیل حرمسرا از جنبه اجتماعى چه بوده است؟آیا قانون ازدواج موقت در تشكیل حرمسراهاى مشرق زمین تاثیرى داشته است‏یا نه؟

دوم اینكه آیا منظور از تشریع قانون ازدواج موقت این بوده است كه ضمنا وسیله هوسرانى و حرمسراسازى براى عده‏اى از مردان فراهم گردد یا نه؟

10- علل اجتماعى حرمسراسازى

اما بخش اول.پیدایش حرمسرا معلول دست‏به دست دادن دو عامل است:

اولین عامل حرمسراسازى تقوا و عفاف زن است;یعنى شرایط اخلاقى و اجتماعى محیط باید طورى باشد كه به زنان اجازه ندهد در حالى كه با مرد بخصوصى رابطه جنسى دارند با مردان دیگر نیز ارتباط داشته باشند.در این شرایط مرد هوسران عیاش متمكن چاره خود را منحصر مى‏بیند كه گروهى از زنان را نزد خود گرد آورده حرمسرایى تشكیل دهد.

بدیهى است كه اگر شرایط اخلاقى و اجتماعى،عفاف و تقوا را بر زن لازم نشمارد و زن رایگان و آسان خود را در اختیار هر مردى قرار دهد و مردان بتوانند هر لحظه با هر زنى هوسرانى كنند و وسیله هوسرانى همه جا و هر وقت و در هر شرایطى فراهم باشد، هرگز این گونه مردان زحمت تشكیل حرمسراهایى عریض و طویل با هزینه هنگفت و تشكیلات وسیع به خود نمى‏دهند.

عامل دیگر،نبودن عدالت اجتماعى است.هنگامى كه عدالت اجتماعى برقرار نباشد، یكى غرق دریا دریا نعمت و دیگرى گرفتار كشتى كشتى فقر و افلاس و بیچارگى باشد، گروه زیادى از مردان از تشكیل عائله و داشتن همسر محروم مى‏مانند و عدد زنان مجرد افزایش مى‏یابد و زمینه براى حرمسراسازى فراهم مى‏گردد.

اگر عدالت اجتماعى برقرار و وسیله تشكیل عائله و انتخاب همسر براى همه فراهم باشد،قهرا هر زنى به مرد معینى اختصاص پیدا مى‏كند و زمینه عیاشى و هوسرانى و حرمسراسازى منتفى مى‏گردد.

مگر عده زنان چقدر از مردان زیادتر است كه با وجود اینكه همه مردان بالغ از داشتن همسر برخوردار باشند،باز هم براى هر مردى و لا اقل براى هر مرد متمكن و پولدارى امكان تشكیل حرمسرا باقى بماند؟

عادت تاریخ این است كه سرگذشت‏حرمسراهاى دربارهاى خلفا و سلاطین را نشان دهد، عیشها و عشرتهاى آنها را مو به مو شرح دهد اما از توضیح و تشریح محرومیتها و ناكامیها و حسرتها و آرزو به گور رفتن‏هاى آنان كه در پاى قصر آنها جان داده‏اند و شرایط اجتماعى به آنها اجازه انتخاب همسر نمى‏داده است‏سكوت نماید. ده‏ها و صدها زنانى كه در حرمسراها بسر مى‏برده‏اند،در واقع حق طبیعى یك عده محروم و بیچاره بوده‏اند كه تا آخر عمر مجرد زیسته‏اند.

مسلما اگر این دو عامل معدوم گردد;یعنى عفاف و تقوا براى زن امر لازم شمرده شود و كامیابى جنسى جز در كادر ازدواج(اعم از دائم یا موقت)ناممكن گردد و از طرف دیگر ناهمواریهاى اقتصادى،اجتماعى از میان برود و براى همه افراد بالغ امكان استفاده از طبیعى‏ترین حق بشرى یعنى حق تاهل فراهم گردد،تشكیل حرمسرا امرى محال و ممتنع خواهد بود.

یك نگاه مختصر به تاریخ نشان مى‏دهد كه قانون ازدواج موقت كوچكترین تاثیرى در تشكیل حرمسرا نداشته است.خلفاى عباسى و سلاطین عثمانى كه بیش از همه به این عنوان شهرت دارند،هیچ كدام پیرو مذهب شیعه نبوده‏اند كه از قانون ازدواج موقت استفاده كرده باشند.

سلاطین شیعه مذهب با آنكه مى‏توانسته‏اند این قانون را بهانه كار قرار دهند، هرگز به پایه خلفاى عباسى و سلاطین عثمانى نرسیده‏اند.این خود مى‏رساند كه این ماجرا معلول اوضاع خاص اجتماعى دیگر است.